نشر و چاپ کشور راه درازی برای پاسخگویی به نیازهای جامعه دارد. فعالان این صنعت بر این باورند که هنوز این صنعت در کشور به روز نشده و ناکارآمدی سیستم توزیع بر مشکلات این بخش افزوده است.
مشکلات نشر هزینه های چاپ را افزایش می دهد و این مساله ناشران و نویسندگان را با مسایل بیشتری روبرو می کند.
تجهیزات و امکانات این بخش فرسوده است و فناوری جدید نیز بطور کافی و کامل به این صنعت وارد نشده است. در این شرایط فعالان این بخش چشم به آینده دوخته اند تا بخشی از این مشکلات برای ادامه فعالیت رفع شود.
اکنون پنج درصد صنعت نشر کشور به چاپ کتاب، 15 درصد به چاپ نشریات و روزنامه ها و بقیه نیز به چاپ برشور تبلیغاتی و غیر اختصاص دارد.
فعالان این بخش می گویند صنعت نشر به لحاظ تاثیر عمیق و فراگیر در جهت ارتقای سطح فرهنگی، افزایش دانش مردم و کاهش زمان مراحل نشر باید مورد توجه برنامه ریزان و سیاست گذاران قرار گیرد.
به گفته برخی ناشران، باید در حوزه نشر انسجام، اتحاد و هماهنگی بیشتر وجود داشته باشد تا مشکلات موجود به مرور زمان رفع شود.
بر اساس گزارش وزارت فرهنگ وارشاداسلامی،10 هزار ناشر در کشور فعالیت می کنند و تعداد بالایی ناشر در کشور دارای پروانه نشر هستند.
' محمد صادق یکتا' ، یک ناشر به خبرنگار ما می گوید: استفاده بهینه از امکانات بالقوه چاپ و نشر ، حرکت آگاهانه در جهت اصلاح نواقص و کاستی های موجود در جامعه ضروریست .
وی با بیان اینکه انواع برنامه های آموزشی و مدون در زمینه نشر در دنیا از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده که کشورمان فاقد این جایگاه است ، ادامه می دهد:به همین دلیل دست اندرکاران نشر در کشوربا وضعیت روز و پیشرفت های عرصه نشر بیگانه هستند و امکان ارتباط و تعامل مناسب در عرصه جهانی را ندارند.
یکتا اظهار می دارد:ناشران با مشکلات فرهنگی ،اطلاع رسانی نامناسب و نداشتن منزلت اجتماعی و همکاری ناکافی نهادهای دولتی و خصوصی مواجه هستند ، در حالیکه باید مشکلات پیش روی این صنعت برداشته شود و نویسنده از مشکلات موجود رهایی یابد.
این ناشر با اشاره به اینکه ابزار نشر، محتوا و شکل آن مجموعه مولفه هایی است که صنعت نشر را می تواند در کشور ما کارآمد کند، می افزاید: تحقیق، نشر و آموزش مسایلی هستند که کاملا با یکدیگر در ارتباط اند،اما در این چرخه، نشر جایگاه خود را ندارد.
یکتا ، مشکل اساسی را در این مسئله می داند که به تحقیق و آموزش در حوزه نشر کمتر پرداخته می شود و متاسفانه سیستم توزیع ما بسیار فرسوده است و اگر صنایع نشر ما نیز به روز باشد، بسیاری از مشکلات رفع خواهد شد.
وی ، تاکید می کند:عدم برنامه ریزی مدون در چرخه نشر و توزیع کتاب مهم ترین مشکل ناشران است ، زیرا نویسنده و ناشر از فردای خود خبر ندارد و در یک بلاتکلیفی به سر می برند که هر روز با زیان های مالی روبرو می شود. اگر همه کارهای اداری در زمان مشخص صورت گیرد ، از دغدغه های آنان نیز کاسته می شود.
'محمود قائمی ' ناشر دیگری ، در این زمینه می گوید: مشکلات در حوزه چاپ و نشر باعث می شود هزینه ها نیز کاهش یابد، به همین دلیل ناشران دغدغه های بسیاری در انتشار کتاب دارند.
وی با بیان اینکه نابسامانی در سیستم توزیع مشکلات بسیاری در حوزه نشر بوجود آورده است، ادامه می دهد:متاسفانه بحث توزیع کتاب مشکلات متعددی را ایجاد کرده و مراکزی که بتوان در شهرستان ها کتاب تهیه کرد، بسیار کم و محدود است .
این ناشر استقبال اندک از خرید کتاب را از دغدغه های ناشران می داند و اظهار می دارد:باید سیاست های اجرایی در تقویت و رفع مشکلات حوزه نشر عملیاتی شود.
قائمی پاسخگویی شفاف به نویسندگان و ناشران در باره مشکلات موجود از سوی دست اندکاران فرهنگی به ویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را امری مهم برشمرد و می افزاید: بزودی حوزه نشر باید مسیر دیجیتالی و الکترونیکی را طی کند که ضروریست دستورالعمل و راهبردهای اساسی در این زمینه برای ناشران و مولفان تبیین شود.
آنچه مسلم است صنعت نشر نیازمند شناخت مشکلات موجود و برنامه ریزی برای رفع آن هاست. نارسایی نظام آموزشی و پژوهشی، روزآمد نبودن وسایل ، تجهیزات و امکانات، نبود سیستم مناسب،عدم درک صحیح سیاست گذاران و برنامه ریزان از جمله مشکلات این حوزه است که توجه ویژه به این صنعت را می طلبد.