نخستین نمایشگاه مجازی کتاب در ایران توسط بخش خصوصی با مشارکت ۳۰ ناشر برگزار شد. اما آیا این چنین نمایشگاه‌هایی می‌تواند در ایران موفق باشد؟
نخستین نمایشگاه کتاب مجازی کتاب ایران پایان مرداد ماه به کار خود پایان داد. این نمایشگاه که از 25 مرداد به مدت یک هفته توسط بخش خصوصی برپا شده بود، در عمل چندان تجربه موفقی نشد که می‌توان دلایل متعددی را برای آن برشمرد.
حامد ذوالفقاری، مدیر شرکت ایران‌زوم و مجری برگزارکننده این نمایشگاه، پس از اتمام آن در گفت‌وگو با تسنیم به جزئیات برگزاری این نمایشگاه اشاره کرد و گفت: نمایشگاه از 25 مرداد با حضور 30 ناشر آغاز به کار کرد، در ابتدا از 3500 ناشر دعوت کرده بودیم که 500 ناشر این دعوت را پذیرفتند.
وی با انتقاد از عدم حمایت دولت از بخش خصوصی در برگزاری این نمایشگاه ادامه داد: در نهایت پس از انتشار اطلاعیه وزارت ارشاد مبنی بر عدم صدور مجوز، 30 ناشر در نمایشگاه شرکت و پنج هزار کتاب خود را عرضه کردند.
وی با اشاره به فروش 100 میلیون تومانی کتاب در این نمایشگاه افزود: این نمایشگاه اگرچه در فروش چندان رقم بالایی را شاهد نبود، اما استقبال از کتابهای دینی و مذهبی حائز اهمیت بود و ما توانستیم کتاب‌هایی را به دورترین نقاط مرزی ایران و روستاهای سیستان و بلوچستان ارسال کنیم.
ذوالفقاری تصریح کرد: سود شرکت ایران زوم از برگزاری این نمایشگاه تنها دو میلیون تومان بود که صرف خرید ماسک برای هیئت‌های مذهبی شد.
وی ادامه داد: اما نکته قابل توجه در برگزاری این نمایشگاه مجازی آمار بازدید از سایت بود، آمار بازدید از صفحات مختلف نمایشگاه مجازی کتاب حیرت‌آور بود.
به نظر می‌رسد تجربه برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب نشان داده است که این رویداد می‌تواند در ایران موفق باشد، اگرچه فروش 100 میلیون تومانی رقم بسیار ناچیزی برای یک نمایشگاه کتاب به شمار می‌رود، اما باید توجه داشت که این نمایشگاه با حضور تنها 30 ناشر و پنج هزار عنوان کتاب برگزار شده است، قطعاً اگر مشارکت ناشران بیشتر باشد و تعداد عناوینی که عرضه می‌شوند، بیشتر، در رقم نهایی فروش کتاب تاثیرگذاری بیشتری را شاهد خواهیم بود.
اینکه وزارت ارشاد در تصمیمات آتی خود برای برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی چه خواهد کرد و با چه برنامه‌ای به این رویداد توجه نشان خواهد داد، هنوز مشخص نیست. اما نتیجه هر چه باشد، برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی چه توسط بخش خصوصی و چه بخش دولتی به نظر می‌رسد بر اوضاع اقتصادی نامناسب صنعت نشر در سال‌های اخیر به ویژه در سال جاری که با کرونا و تبعات آن پیوند خورده است، تأثیرگذار خواهد بود.