در دورانی که تحریم ها به اقتصاد و صنعت کشور فشاری همه جانبه وارد کرده بودند؛ بازار کاغذ در مسیر مخالف این جریان به حرکت افتاده بود ، چرا که به نظر می آمد واردات کاغذ می تواند به عنوان یکی از راه حل های اصلی دور زدن تحریم ها برای بسیاری از صادر کنندگان و شرکت های اقتصادی موثر واقع شود.
در دورانی که تحریم ها به اقتصاد و صنعت کشور فشاری همه جانبه وارد کرده بودند؛ بازار کاغذ در مسیر مخالف این جریان به حرکت افتاده بود ، چرا که به نظر می آمد واردات کاغذ می تواند به عنوان یکی از راه حل های اصلی دور زدن تحریم ها برای بسیاری از صادر کنندگان و شرکت های اقتصادی موثر واقع شود، در این راستا برخی گروه های تجاری که با محدودیت های انتقال ارز به کشور مواجه بودند با واردات و فروش کاغذ در بازارهای داخلی به نقدینگی خود دست می یافتند.
این سیل واردات که غالباً از مسیر هند ، اندونزی ، چین و کره و کشورهای جنوب شرق آسیا انجام می شد با حذف اروپایی ها و تولید کننده های کاغذ در نیم کره غربی از بازار ما فشاری مضاعف و خارج از تحمل سرمایه و منطق تجارت به صنایع داخلی تولید کننده کاغذ وارد آورد ؛ امروزه آنها نه تنها برای تولید ؛ مجبور به خرید مواد اولیه ( حتی داخلی !!!) با ارز آزاد هستند بلکه می بایست با پذیرش کمبودها و محدودیت ها و عدم دسترسی به تجهیزات مدرن ،توان رقابت با محصولات اشباع شده در بازار را داشته باشند.
تحمل این حجم از معضلات و فشارهای کاذب که حتی با شروع برجام از آن ها بطور موثر ، کاسته نشده، باعث فرسودگی همه جانبه سیستم ها و یا حداقل ، توقف فعالیت های رشد و توسعه صنعتی درصنایع سلولزی و کاغذ در ایران گردیده که این معادله کماکان داستان هر روزی این سال های این صنایع شده است .
این روزها در شرایطی که سایت ها و کانال های خبری سرگرم تحلیل های سیاسی و انتخاباتی در مورد تغییرات کابینه بودند فعالان بازار کاغذ با نگرانی بیشتری اخبار مرتبط با وزارت ارشاد را پیگیری می کردند ؛ زیرا علی جنتی وزیر پیشین ارشاد در چند مورد توانسته بود کوشش های تولید کنندگان اصلی دراین صنعت و پیگیری های وزارت صنایع را برای افزایش عوارض واردات کاغذ ؛به بهانه نگرانی از افزایش قیمت تمام شده کتاب و نشریات ، خنثی ساخته و یا حداقل مسکوت بگذارد.
همین طور تغییر وزیر آموزش و پرورش که بزرگترین نهاد وارد کننده کاغذ برای چاپ کتب درسی محسوب می شود هم می توانست در روند تا حدودی تثبیت شده قیمت این محصول استراتژیک تاثیر جدی برجای بگذارد.
با افزایش ناگهانی قیمت کاغذ از ابتدای پاییز امسال دور جدیدی از تحولات در این بازار اغاز شد. اولین شوک ،تغییر مدیرعامل فعال کاغذ مازندران – ابوالفضل روغنی – بود که با حیرت فعالان بازار و صنعت کاغذ همراه گردید ؛ حیرتی که خیلی زود تبدیل به شگفتی شد : چرا که شایعه ورود بلافاصله این مدیرعامل مستعفی به هیات مدیره گروه صنایع کاغذ پارس تازه خصوصی شده و به بورس راه یافته ؛ توسط محمد جواد مقدم ؛ مالک کاغذ پارس تایید شد .
در مسیر همین تحولات و به موازات این تغییرات و حتی پیش از آن بازیگران اروپایی با سابقه در بازار کاغذ ایران زیر پرچم دانش فنی و تکنولوژی پیشرفته خود به دنبال گسترش نفوذ خود در این کشور می باشند.
برند معتبر اتریشی با نام موندی mondi با کمک کارشناسان و سازماندهی نمایندگی راکسل roxcel ـــ یکی از تامین کننده های مطرح کاغذ در جهان که با مالک ایرانی خود احمد پرکار شناخته می شود ــــ در همایشی در هتل پارسیان آزادی با حضور مهم ترین بازیگران صنعت ورق و کارتن ایران اشتیاق خود را برای سهیم شدن در صنعت ورق و کارتن ایران به نمایش گذاشت؛ اتریش هم نشست دیگری در محل بخش بازرگانی خود ترتیب داد تا به فعالان و مخاطبین بازار چاپ و بسته بندی توانایی و تخصص یکی دیگر از غول های تامین کننده مواد اولیه و کاغذ در این صنعت؛ یعنی مایر ملنهلف mayr melnhof را به فرصت های بازار ایران یاد آوری کند.
این روند درست در همان روزها با اخبار و نشانه هایی از علاقمندی و کوشش اقتصاد فنلاند برای حضور در بازارهای ایران همراه شد .
ورود رییس جمهور بزرگ ترین و معتبر ترین کشور فعال در زمینه تولید کاغذ و مقوا در جهان به کشور و همراهی او توسط مدیران و صنعت گران فنلاندی فعال در زمینه صنایع سلولزی ـ چوب و کاغذ ـ به خصوص شرکت مشهوراستورا انزو می تواند تحولات مربوط به این صنف را فراگیر سازد.
حال ؛اگر چه باید پذیرفت این تبادلات و تعاملات برای صنایع ما و مصرف کنندگان سلولز و کاغذ تاثیر مثبت داشته و می تواند زمینه ساز رقابت و رشد کیفیت در صنعت سلولز و کاغذ کشور شود .